به مناسبت روز هوای پاک

آلودگی های صنعتی کنگان و عسلویه کم اهمیت تر از یوزپلنگ

یادداشت/

روح الله صفایی: سفر دکتر حسن روحانی و هیات همراه به استان بوشهر پایان یافت، اما آنچنان که باید و شاید قفل ها باز نشد؛ یکی از این قفل های بزرگ آلودگی صنعتی است.

همگان از مشکلات زیست محیطی عسلویه، آثار و پیامدهای آلودگی صنعتی بر انسان و زیست بوم آگاهند. آلودگی های صنعتی که در این منطقه به دلیل شتاب زدگی و عدم رعایت موارد ایمنی و حذف برخی از واحدهای پالایشگاهی در حال ساخت و سوزاندن گازهای بسیار خطرناک به دلیل نداشتن محلی برای ذخیره، و درنتیجه آن برداشت بیشتر میعانات گازی ( Condensate) است. بخش اعظمی از ثروت ایران از این مناطق تامین می شود؛ اما سهم مردم این خطه فقط آلودگی و بیماری های صعب العلاج شده است.

نمی توان انکار کرد که پیشرفت این پروژه ها برای ایران اسلامی حیاتی و الزامی است و این در حالی است که شرکت های منطقه از پرداخت هرگونه عوارض آلایندگی معاف هستند (برای رفع این معافیت تلاش هایی صورت می گیرد) و مردم این دیار با نجابت و تحمل ناملایمات، همواره میزبانی شایسته برای نفت بوده و هستند.

دو ساعت و نیم تاخیر در فرمانداری عسلویه هم باعث نشد ایمان و باور مردم عسلویه سست شود، مردمی که آخرین امیدشان به دولت تدبیر و امید، خانم دکتر معصومه ابتکار است.

کمتر کسی پیدا می شود که از آلودگی های چند برابری عسلویه نسبت به تهران آگاهی نداشته باشد.

چنانچه آلودگی های شهرهایی مانند تهران بخاطر ذرات معلق در هوا باشد، اینجا نیز با وجود بزرگ ترین فازهای گازی خاورمیانه و پتروشیمی ها و بزرگ ترین کارخانه سیمان، آلوده تر از تهران نباشد، کمتر از آن هم نیست؛ اما خانم ابتکار عقیده ای مخالف داشت و آلودگی های حاکم بر کنگان و عسلویه را خیلی حاد و مضر ندانست. حجت الاسلام هاشمی نژاد امام جمعه عسلویه در پاسخ به این سخنان گفت: مردم اینجا به مرگ تدریجی محکوم شده اند. و این شرایط حاکم بر شهرستان کنگان و عسلویه را مشمول هیچ گونه امتیازی ندانست.

ابتکار در نهایت کم لطفی، آلودگی های عسلویه و کنگان را همسان با سایر آلودگی زیست محیطی در شهرهای بزرگ ایران دانست و خود را در مقام پاسخگویی به ۳۵ میلیون ایرانی قلمداد کرد. شاید همین مقایسه کافی بود تا نمایندگان مردم عسلویه و کنگان از کسی که او را قهرمان و سفیر محیط زیست می پنداشتند، ناامید شوند.

با این حال همه می توانند از ۴۰ درصد از مجتمع های ساخته شده پارس جنوبی و یا حتی سواحل محصور شده و از بین رفته توسط صنایع را مورد بازدید قرار دهید تا مشکلات موجود را مشاهده نمایید .

یادمان نرود چنانچه پارس شمالی با این رویکرد مدیریتی شروع به کار کند، ۵ الی ۱۰ سال آینده صف طویل بیمارستان هایی را خواهیم دید که مردم این مناطق درآن ایستاده اند و چوب اشتباهات و بی توجهی مسئولین را می خورند .

فعالان محیط زیست استان بوشهر، انتظار داشتند خانم ابتکار موضوع آلودگی بیش از اندازه ی عسلویه و کنگان را مثل یوزپلنگ ایرانی و دریاچه ارومیه و … مطرح و در دستور کار و اولویت قرار دهد.

ارزش و اهمیت یوز ایرانی یا دریاچه ارومیه و سایر موارد بر هیچ کس پوشیده نیست ولی آیا از جان مردم، تولد فرزندان سالم، ریه های پر از هوای پاک مردم خطه جنوب، حفظ زیست گاه های دریایی ماهیان و پرندگان و حیواناتی که به واسطه حضور صنایع از بین رفته یا در خطر از بین رفتن است، مهم تر است؟

مساحت اراضی پارس جنوبی ۳۰ هزار هکتار است؛ ۳۰ هزار هکتاری که درختان و زیستگاه های امن جانداران آن را درو کرده و به جای آن هزاران تن لوله و آهن کاشت شده است.

باید اذعان داشت که می شود پیشرفت و توسعه صنایع نفت و گاز به شکل متوازن و همگام با ارتقای محیط پیرامونی باشد، همانگونه که کشور رقیب ما در کنترل آلودگی ها بسیار موفق تر و با برنامه عمل کرده است.

گرد و غبار هفته گذشته در استان بوشهر و به خصوص در شهرستان های جنوبی استان بوشهر استان بوشهر به قدری آلوده بود که بنا به گفته سازمان محیط زیست و علائم ثبت شده در تابلو ثبت آلودگی، به بالاترین درجه خود رسیده بود. به تناسب وجود آلاینده های عظیم صنایع در شهرستان های جنوب استان بوشهر خصوصا عسلویه، کنگان و حتی جم، باید درصدی از درامد همین صنایع صرف کم کردن اثرات آلایندگی بر محیط زیست بشود که متاسفانه نشده است .

نمایندگانی که از سوی رییس جمهور محترم به استان بوشهر و به خصوص جنوب استان از امید به آینده خبر می دادند اما دریغ که این آینده برای این مناطق شاید همین فردا باشد.

مردمان ولایت مدار این خطه از ریزگزدهای متعدد، از دریایی با پسآب صنعتی شیمیایی، از زمین غیر قابل کشت و از هوای خطرناک دست و پنجه نرم می کنند.

دیگر روز هوای پاک نداریم؛ ما در این مکان نه تنها در روز هوای پاک بلکه در همه روزهای سال جدول مندلیف را استنشاق می کنیم.

به هر حال یوزپلنگ ایرانی با لباس تیم ملی به برزیل رفت و اکنون نیز به استرالیا رفته است ولی مردم، جانوان و محیط زیست کنگان و عسلویه همچنان هیچ جایگاهی ندارند.

شایان ذکر است که یادداشت بالا در روزنامه بامداد جنوب، چاپ امروز نیز منتشر شده است.