شب پانزدهم ماه رمضان«میلاد امام حسن مجتبی (ع)» برای کودکان جنوب استان بوشهر با یک خاطره همراه است و در این شب آیین گرگشو برگزار می‌کنند.
کلمه ی گِرگِشو تغیر یافته کلمه گره گشاست که گویا نخستین بار حضرت زهرا به یُمن تولد اولین فرزند خود یعنی امام حسن، با پخش شیرینی میان کودکان همسایه و محله، خوشحالی خود را با آنها قسمت کرد.
یکی از ویژگی های برجسته امام حسن مجتبی بخشندگی آن بزرگوار بوده به طوری مشهور است سه بار بخش عظیمی از دارایی های خود را به نیازمندان بخشید. برای گرامیداشت میلاد همچو انسان بخشنده ای باید کاری کرد که آن ویژگی برجسته به یاد بیاید و گرامی داشته شود و در جامعه بماند و گسترش یابد.
هر کس که گرهی در زندگی دارد و می خواهد با توسل به حضرت امام حسن علیه السلام آن گره باز شود نذر می کند که در شب میلاد آن امام بزرگوار هدایایی را به بچه ها ببخشد.
قدیمی‌های بندر به ویژه دشتی‌ها بر این باورند بخششی که در این شب صورت می‌گیرد، باعث افزایش رزق و روزی مردم می‌شود.
خانواده از چند شب قبل برای بچه‌ها کیسه‌هایی آماده می‌کنند که به کیسه گرگشویی معروف هستند. این کیسه‌ها غالبا پارچه‌ای هستند و به نیم متر هم نمی‌رسند.
شب پانزدهم بعد از افطاری سر وصدای بچه‌ها، کوچه‌های شهر را در بر می‌گیرد. آنها شادی کنان می‌دوند و در خانه‌ها را می‌کوبند و فریاد می‌زنند «گرگشو گرگشو… سی فردشو دکله بشو».
خانواده‌های استان بوشهر هم که به این رسم دیرین آگاهی دارند از پیش وسایل این آیین را آماده کرده اند. آنها معمولا ذرت را بو می‌دهند و در قابلمه‌ای بزرگ با تخمه و آجیل پر می‌کنند و آنها را با هم قاطی می‌کنند. بعضی هم شیرینی و شکلات آماده را در سینی می‌ریزند.
خیلی‌ها که فرصت چنین کارهایی را نداشته‌اند کیسه آماده پفک، بیسکویت یا کاکائو و ژله را در آخرین لحظه از سوپرمارکتی‌ها می‌گیرند.
برخی از خانواده‌ها هم که امسال صاحب نخستین فرزند خود شده اند، به شکل پرشورتری با جشن کودکان همراه می‌شوند و محتویات پذیرایی و چند قلم خوراکی مانند کشمش، نخود، نقل، نبات، پسته، بادام و انجیر را در کیسه‌های کوچکی ریخته و برای پذیرایی از کودکان آماده می‌شوند.
خونه گچی، پرهمه‌چی
وقتی بچه‌ها درِ خانه‌ها را می‌کوبند و فریاد گرگشو گرگشو سر می‌دهند، در‌ها آغوش خود را برای آنها باز می‌کنند و از کودکان پذیرایی می‌شود. سپس کودکان به صورت دسته‌ای در گوشه‌ای در انتظار آخرین نفر می‌مانند تا با هم برای سپاس شعار دهند: «خونه گچی، پر همه چی».
اما بدا به حال خانه‌ای که در آن شب فراموش کرده باشد مراسم گرگشو را برگزار کند یا در خرید نیازهای این آیین سهل انگاری کرده باشد، چون با شعار «خونه گدا، هیچیش ندا» یا شعارهای مشابه بمباران صوتی می‌شود!
بچه‌ها شادی کنان چه دست خالی چه دست پر،خانه به خانه و کوچه به کوچه می‌دوند تا سهم گرگشوی خود را بستانند.
این مراسم تا ساعتی نزدیک به نیمه شب پانزدهم ماه رمضان ادامه دارد.
به هر حال بچه‌ها وقتی به خانه خود باز می‌گردند، سفره‌ای را پهن و خوراکی‌ها را جدا و اغلب بین اعضای خانواده تقسیم می‌کنند. آنها گرگشوی خود را برای بقیه روزها نگه می‌دارند و با آنها تا مدت‌ها پز می‌دهند.
جشن هالووین مسیحیان
نمونه این رسم ممکن است در دیگر کشورها یا شهرهای ایران نیز برگزار شود و نام‌های متفاوتی داشته باشد.
درست مثل رسم‌هالووین که یکی از جشن‌های سنتی مغرب‌زمین است که مراسم آن در شب ۳۱ اکتبر برگزار می‌شود. آن شب معمولاً کودکان لباس‌های عجیب و غیرمرسوم می‌پوشند و برای جمع‌آوری نبات و آجیل به درِ خانه دیگران می‌روند. جشنی که مسیحیان در این روز (برابر با اول نوامبر) به افتخار تمام قدّیسین برپا می‌کردند، امروز به نام‌هالووین شهرت گرفته است.پی‌نویس
*گره‌گشا؟
