بروز شده در : جمعه 25 اسفند 1402 ساعت 9:51 بعد از ظهر

آخرین اخبار

کد خبر: 3621
تعداد نظرات:بدون نظر
تاریخ انتشار:سه شنبه 4 شهریور 93 6:47 ق.ظ

 آخانی، حسین

فرار مغزها یا فراری‌دادن مغزها

۱۴-۱۵سال پیش که من تازه در دانشگاه تهران استخدام شده بودم، دانشجویی داشتیم که از همان ابتدا می شد فهمید با دیگران فرق می کند. حسین، دانشجویی بود از یکی از شهرستان های شرق کشور. فردی مودب و باعلاقه و محکم. ما در رشته زیست شناسی سفرهای علمی زیادی داشتیم. پای ثابت این سفرها حسین […]

۱۴-۱۵سال پیش که من تازه در دانشگاه تهران استخدام شده بودم، دانشجویی داشتیم که از همان ابتدا می شد فهمید با دیگران فرق می کند. حسین، دانشجویی بود از یکی از شهرستان های شرق کشور. فردی مودب و باعلاقه و محکم. ما در رشته زیست شناسی سفرهای علمی زیادی داشتیم. پای ثابت این سفرها حسین بود. او با علاقه وصف ناپذیری همه کارهای سفر را انجام می داد. وقتی در اتوبوس بودیم سفرنامه می نوشت. مطالب بسیار بامزه با قلمی که من به آن رشک می بردم. سازدهنی ای داشت که در شب های اردو می نواخت. به یک کلام همه چیزتمام.

کارشناسی را تمام کرد و برای کارشناسی ارشد به دانشگاه شهیدبهشتی رفت. وقتی از دانشگاه ما رفت تازه فهمیدم که چه کسی را از دست دادیم. بعد هم تقاضای بورسیه به مرکز تبادلات دانشگاهی آلمان را داد و یکضرب بورس دکترای دانشگاه بن را در رشته حشره شناسی گرفت. با او مرتب در تماس بودم. حتی یک بار در آلمان به او سر زدم. مدام در مورد استخدامش در دانشگاه می گفتیم. او خیلی علاقه داشت که در دانشگاه تهران استخدام شود. برای استادی هیچ چیزی کم نداشت. او قادر بود ۴۰شبانه روز در کوه و دشت دنبال پروانه ها باشد. او می توانست ساعت ها سرپا بایستد و به دانشجویان درس دهد و تا پاسی از شب در آزمایشگاه مولکولی یا در موزه جانورشناسی تحقیق کند. او می توانست در یک کنفرانس بین المللی چون ستاره ای بدرخشد. او می توانست ساعت ها برایت حرف های شیرین بزند.

بالاخره از او خواهش کردم درخواست استخدام بدهد. او هم اطاعت کرد. بر اساس فراخوان دانشکده و اعلام نیاز به حشره شناس، او هم درخواست داد. به ایران آمد، سخنرانی کرد. در آن زمان من در فرصت مطالعاتی خارج از کشور بودم. گزارش سخنرانی اش را به من داد، که چگونه با او رفتار کردند. او خودش فهمید که به قول فرنگی ها Welcome نیست. سعی کردم به او دلداری بدهم. به ایران آمدم و با همکاران صحبت کردم. دیدم همه مِن مِن می کنند. دیدم از این می ترسند که او جایشان را تنگ کند. حتی برای آنکه جلویش را بگیرند فرد دیگری را باعجله استخدام کردند تا بهانه کنندکه دیگر به تخصص او نیازی نیست. اگرچه میان ماه من با ماه گردون، تفاوت از زمین تا آسمان بود!
سعی کردم با مذاکره با رییس پردیس پرونده استخدامی حسین را جلو ببرم. خودش هم به ایران آمد و با رییس پردیس صحبت کرد. رییس پردیس که حسین را از دوران دانشجویی می شناخت قول داد مشکل را حل کند. هرچه تلاش کردم بیهوده بود و دست آخر رییس پردیس آب سردی روی دستم ریخت که مشخص بود فشارجدی است.
من فقط منتظر تغییرات در وزارت علوم و دانشگاه تهران بودم که شاید بشود حسین را به ایران برگرداند. اما یک روز پس از استیضاح دکتر فرجی دانا به حسین تلفن کردم تا از او برای شرکت در یک برنامه علمی دعوت کنم. می دانستم که یک شغل پاره وقت در هامبورگ گرفته است. احوالاتش را پرسیدم. گفتم چه کار می کنی، کارت به کجا کشید؟ برایم توضیح داد که در اشتوتگارت شغل دائم به عنوان مدیر کلکسیون پروانه ها و آزمایشگاه تحقیقاتی سیستماتیک مولکولی گرفته است. خشکم زد. من زیست شناسم. در آلمان تحصیل کرده ام. اصلا باورم نمی شد که چنین جایگاهی را به یک خارجی و آن هم ایرانی بدهند. من می دانم پیداکردن شغل در حشره شناسی در اروپا و آمریکا بسیار سخت است. در آلمان اگر چنین شغلی را به یک خارجی و ایرانی بدهند معنایش آن است که او حداقل ۱۰سروگردن از بقیه بلندتر بوده است. نمی دانستم به او تبریک بگویم یا نه. اما می دانستم که باید به کشورم تسلیت بگویم. با وجود آنکه از گرفتن این شغل بسیار راضی بود، اما در جملاتش ناراحتی موج می زد که چگونه او را از وطنش دور کردند. او چند روز دیگر پاسپورت آلمانی اش را هم می گیرد. و من هم بعد از ۱۵سال خدمت در دانشگاه تهران ناامید از اینکه نتوانستم برجسته ترین متخصص حشره شناسی و فیلوژنی کشور را به ایران بازگردانم در اتاق کوچکم که به دستشویی تغییرکاربری شده در دانشکده ای دیگر است با یادآوری برخوردی که با او شد فقط اشک می ریزم.

برچسب ها:

اخبار مرتبط

  • مطلب مرتبطی پیدا نشد.

نظرات

ارسال نظر

این خبر برای شما تهیه شده است لطفا نظرتان را بیان کنید.

یادداشت سایت

متن