ایسنا

گرفتگی ساق پا در مسابقات و راه درمان فوری آن

ثلاث : یک متخصص فیزیولوژی ورزشی معتقد است مهم‌ترین دلیل گرفتگی عضلانی در ورزشکاران اختلال در فعالیت‌های سیستم‌ عصب و عضله است و عدم کارایی فعالیت سیستم‌ عصبی مرکزی و عضلات در مواقعی که فشار تمرین و مسابقه زیاد میشود باعث گرفتگی عضلات در افراد می‌شود.

گرفتگی عضلانی یکی از شایع‌ترین آسیب دیدگی‌ ورزشکاران در حین تمرین و بازی است که با توجه به حساسیت آن و لزوم بازگشت ورزشکار به جریان مسابقه، نیازمند پیشگیری و درمان مناسب است.

دکتر فرشاد غزالیان در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: عضله بخشی از بافت سیستم‌ عضلانی اسکلتی است. این بافت نرم شامل دو قسمت انقباضی که همان عضلات هستند و قسمت غیر انقباضی که شامل تاندون‌ها و لیگامان‌ها هستند، می‌شود که خاصیت کششانی دارند، ولی منقبض نمی‌شوند. وقتی در اثر فشار تمرین هماهنگی بین سیستم‌ عصب و عضله مختل می‌شود، یک یا گروهی از عضلات درگیر و منقبض می‌شوند و در صورت دردناک شدن فرد دچار گرفتگی عضلات می‌شود که باید تمهیداتی برای رفع این گرفتگی در حین مسابقه اندیشیده شود تا فرد بتواند به بازی برگردد.

وی درباره علت گرفتگی عضلات در ورزشکاران گفت: یک تئوری قدیمی که مربوط به صد سال پیش است، ورزش و فعالیت‌های بدنی در هوای گرم و مرطوب و اختلال در تعادل مایعات بدن را عامل گرفتگی عضلات می‌داند. پس از آن تئوری دیگری مطرح شد که اختلال در عملکرد متابولیکی عضلات مثل تغییرات PH و اسیدی شدن را عامل این آسیب دیدگی‌ معرفی می‌کند، اما تئوری جدیدی که در این چند سال اخیر مطرح شده بدون نقص کردن تئوری‌های دیگر ، عدم کارایی فعالیت سیستم‌ عصبی مرکزی و عضلات را مهم‌ترین عامل گرفتگی عضلات می‌داند.

غزالیان همچنین درباره این که چرا ورزشکاران بیشتر در زمان‌های نزدیک به انتهای مسابقه دچار گرفتگی عضلات می‌شوند، اظهار کرد: در زمان های نزدیک به پایان مسابقه، ورزشکار خسته شده و هماهنگی عضلات با سیستم‌ عصبی از بین می‌رود و عملکرد گیرنده‌های موجود در عضله که وظیفه کشش و تولید نیرو در عضله را دارند مختل می‌شود. به همین دلیل معمولا در کنار زمین آب می‌گذراند تا ورزشکاران برای حفظ تعادل سیستم‌های بدن از مایعات استفاده کنند و این موضوع یک مطلب اثبات شده و قابل قبولی است که مصرف مایعات به خصوص در روزهای گرم و آفتابی به سلامت ورزشکاران کمک می‌کند.

این متخصص فیزیولوژی ورزشی شایع‌ترین گرفتگی عضلات را در عضلات ساق و پشت پا (همسترینگ) دانست و تصریح کرد: در ورزش‌هایی مثل فوتبال و فعالیت‌هایی که با شدت بالا و در زمان طولانی انجام می‌شوند به علت انقباضات شدیدی که در عضلات روی می‌دهد، گرفتگی عضلانی بیشتر اتفاق می‌افتد. البته خوشبختانه با فعالیت فیزیولوژیست ها و افراد متخصص در علم تمرین، ورزشکاران با عوامل ایجاد این آسیب دیدگی‌ آشنا شده و با بالا بردن قدرت خود در تمرینات کمتر دچار گرفتگی عضله در طول مسابقه و تبعات بعدی آن خواهند شد.

غزالیان افزود: اگر علل و عوامل گرفتگی عضلات که همان سه تئوری مطرح شده هستند را بشناسیم، می‌توانیم از بروز آن جلوگیری کنیم. مثلا ورزشکاران استقامتی می‌توانند از نوشیدنی‌های حامی الکترولیت‌ها در مسابقات بزرگی مثل المپیک برای تعادل مایعات بدن خود استفاده کنند و یا تمرین‌هایی انجام دهند که در ورزش‌هایی با شدت بالا، خستگی آنها را به تعویق بیاندازد. به تعویق افتادن خستگی قدرت ادامه مسابقه را در ورزشکاران افزایش می‌دهد و باعث حفظ هماهنگی سیستم‌ عصبی و عضلانی آنها می‌شود.

وی در پایان در مورد نحوه درمان گرفتگی عضلات در ورزشکاران گفت: با توجه به این که هدف ما در بیشتر مواقع بازگرداندن ورزشکار به مسابقه است، پس از گرفتگی عضله باید از حرکات کششی در عضله استفاده کرد تا عملکرد گیرنده‌هایی که سیستم‌ را با عضله مرتبط می‌کنند تسهیل شده و ورزشکار بتواند به بازی ادامه دهد. اما پس از بازی هم می‌توان از توانبخشی ، آب درمانی و در صورت لزوم از شل کننده‌های عضلانی استفاده کرد.