نگاهی به یک معضل رو به افزایش/

بی توجهی به وضعیت کودکان کار و خیابان در کنگان + تصاویر

کار کودک به هر نوع فعالیت اقتصادی گفته می شود که به واسطه آن کودک مورد آسیب جسمی و روحی و روانی قرار میگیرد و از آموزش باز می ماند.

پدیده کودکان و نوجوانان خیابانی با جمعیت حدود ۱۰۰ میلیونی خود در جهان ابعاد و چهره های گوناگونی دارد که هر یک از وضعیتها متأثر از شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی داخلی کشورها و نیز شرایط بین المللی است اما متاسفانه هیچ اقدام موثری در این خصوص انجام نشده است.

پژوهش ها نشان می دهد که بیشترین آمار کودکان در ایران مربوط به گروه سنی ۶ تا ۱۱ سال است و اغلب کودکان خیابانی از شانس یک زندگی رشد دهنده درکنار خانواده محروم شده و فرصت رشد و تکامل رادر کنار خانواده از دست می دهند.

مطالعات نشان داده که بیشترین تعداد کودکان خیابانی را پسران تشکیل می دهند و همچنین بیشترین تعداد کودکان خیابانی را کودکان ایرانی با ٧۵ درصد از کل تشکیل می دهند.

استانهای تهران با ۴۰٫۶ ، فارس با ۱۳٫۸ ، خراسان رضوی با ۱۱٫۳ ، بوشهر با ۱۰٫۴ و اصفهان با ۱۰٫۲ درصد بیشترین کودک کار غیر ایرانی را دارند.

آمارها نشان می دهد ۶۰ درصد از کودکان خیابانی نه به دلیل نابسامانی وضعیت خانوادگی بلکه به دلیل فقر اقتصادی و یا بیکاری، اعتیاد و بد سرپرستی و نا آگاهی والدین راهی خیابانها می شوند .

هر چند طبق آمار رسمی گفته می شود که حدود ۲ میلیون کودک کار در ایران وجود دارد اما آمار غیر رسمی حکایت از هفت میلیون کودک کار در ایران دارد که نیمی از آنها اتباع کشورهای همسایه هستند.

عواملی چون نارسایی های خانواده و مدرسه، فقر اقتصادی؛ خانواده های کودکان خیابانی و ناتوانی آنها در انطباق با شیوه های زندگی شهرهای رو به پیشرفت و در حال توسعه، فقدان نظارت کافی از سوی سامان های مسوول همه دست به دست هم داده اند تا پدیده کودکان خیابانی ( که عمدتا کودکان کار درخیابان هستند)، کماکان به عنوان مشکلی صعب العبور خودنمایی کند.

در شهر کنگان نیز در چند سال اخیر شاهد گسترش بی حد و حساب این پدیده هستیم و ارگان های مرتبط دست روی دست گذاشته و فقط ناظر این وضع بوده و در مقاطعی چشم بر روی این معضل بزرگ اجتماعی بسته اند . اگر نهادهای مربوط فعالیتی در این خصوص داشته اند موفقیت آمیز نبوده و با توجه به صعب العبور بودن این مسیر باید راهکارهای دیگری در پیش گرفت.

مطمئنا بی توجهی به این چالش پیش رو در شهرستان به مشکلی بزرگ در سالهای آینده مبدل خواهد شد و مانند متکدیان و افاغنه ای که امروز به صورت گروهی در سطح شهر تردد و فعالیت می کنند بر وخامت اوضاع نچندان جالب می افزایند.

برای کاهش این پدیده در سطح شهر می توان از راهکارهایی نظیر سرمایه گذاری های اقتصادی و فرهنگی، طراحی نظام های جامع حمایتی برای تحت پوشش قراردادن خانواده های کودکان، اعمال نظارت بیشتر و شناسایی مناطق محل سکونت انها و همچنین پیاده سازی برنامه های کوتاه مدت و بلند مدت ، فرهنگ سازی برای مردم برای برخورد مناسب با کودکان کار، ایجاد اشتغال برای سرپرست این خانواده ها ، تقویت ساختارهای مدرسه و خانواده به عنوان نهادهای تربیتی و ایجاد ارتباط بیشتر میان این دو نهاد مهم،  ایجاد هویت برای این کودکان و ارائه خدمات آموزشی و فرستادن آنها به مدرسه، درگیر کردن خانواده ها ، کودکان و نوجوانان خصوصاً طبقات بالای جامعه برای حمایت از کودکان کار و خیابان و … بهره برد.

گرچه برخی از این پیشنهادات قابل اجرا و برخی نیز نیازمند برنامه ریزی و اعتبارات کافی است ولی میتوان با حداقل تلاش نیز از افزایش انفجاری این وضع پیشگیری و آن را کنترل کرد.

باید توجه داشت که حضور صنعت در شهرستان کنگان و توسعه یکباره و خارج از انتظار این شهرستان از عوامل اصلی کلید خوردن مقوله هایی نظیر کودکان کار و خیابان، متکدیان، هجوم افاغنه و تجمعات کارگردی در سطح شهر است و صنعت نیز باید نسبت به رفع این معضلات چاره اندیشی لازم را انجام داده و به مجموعه شهرستان به عنوان یکی از نهادهای مرتبط با چنین معضلات اجتماعی کمک نماید.

عکس / روح الله سلیمی