آیا سیستم ایمنی می تواند COVID-۱۹ را درمان کند؟

پاسخ این سوال مثبت است.

به طور کلی با توجه به نتایج مطالعات مختلف بیان شده در دنیا و در کشورهای مختلف که تجربه آلودگی و بهبودی این بیماری را داشته اند مشخص شده است که در درصد بالایی از افراد (>۹۰%)  سیستم ایمنی بدن به طور طبیعی ویروس SARS-CoV-۲ را از بدن حذف و فرد تقریباً بدون بروز علائم خاصی بهبود پیدا می کند.

با وجود آنکه نتیجه این دسته از مطالعات برای تولید واکسن بسیار دلگرم کننده است، اما با توجه به شرایط جدید بودن بیماری و اینکه هنوز زمان زیادی از بروز این بیماری نگذشته است، از این رو برای برخی از اظهار نظرهای قطعی در مورد عملکرد این ویروس زود است.

با توجه به این موارد، سوالی که در مورد نتایج آزمایشات سرولوژی جدید پیش می ‌آید این است که آیا آنتی ‌بادی ‌های تشخیصی برای جلوگیری از عفونت کورونا ویروس جدید پاسخگو هستند؟

پاسخ به این پرسش با قطعیت امکان پذیر نیست.

قبل از پاسخ جامع به این سوال ذکر این نکته ضروری است که میکروارگانیسم ها از جمله ویروس کرونای جدید برای اینکه بتوانند وارد سلول‌ های بدن میزبان خود شده و باعث بروز بیماری شوند، باید بتوانند به سلول‌ های بدن میزبان خود متصل و وارد آن شوند، از این رو هر عامل که بتواند مانع این اتصال و ورود ویروس به سلول میزبان شود، می ‌تواند نقش حفاظت کننده و ایمنی دهنده برای میزبان داشته باشد. با توجه به اینکه سیستم ایمنی بدن به واسطه تولید آنتی بادی‌ های اختصاصی در بیشتر موارد این توانایی را دارد، از این رو برای بررسی ایمنی فرد، این ترکیبات مورد بررسی و آزمایش قرار می گیرند.

با توجه به موارد گفته شده می‌ دانیم اگر تست آنتی بادی در راستای تشخیص آنتی بادی ‌های اختصاصی ضد کروناویروس جدید انجام شود، نتیجه تفسیری آن حفاظت فرد در مقابل کووید-۱۹ است، اما نکته قابل توجه در مورد میکروارگانیسم ‌ها از جمله این ویروس این است که آنها از قطعات مختلف تشکیل شده ‌اند و تولید آنتی بادی ممکن است بر علیه هر کدام از این قطعات ساختاری صورت گیرد. از این رو آنتی بادی حفاظت کننده آنتی بادی است که تنها بر علیه قسمت ساختاری از ویروس تولید شود که قدرت اتصال به سلول های میزبان را دارند و بقیه آنتی بادی‌ ها نمی توانند نقش حفاظت کننده برای فرد داشته باشند؛ در نتیجه قادر نیستند از عفونت مجدد فرد جلوگیری کنند.

دکتر امیر امامی

عضو هیات علمی میکروب شناسی و رئیس کمیته اجرایی کنترل عفونت دانشگاه علوم پزشکی شیراز