نبرد نابرابر انسان امروز با آیندگان

مصرف بی‌رویه و دیوانه‌‌وار منابع طبیعی، انرژی، مواد غذایی و… برابر است با افزایش دمای زمین، سیل، طوفان، سونامی، فقر بشر و نابودی تدریجی کره زمین و هزاران معضلی که گریبان آیندگان را خواهد گرفت. برابر است با جنایت علیه آیندگان.

دور ریختن یک بطری پلاستیکی و عدم بازیافت آن، نه تنها محیط زیست را آلوده می‌کند و چندصدسال طول می‌کشد تا این بطری پلاستیکی تجزیه شود، بلکه به معنای انرژی و منابع بسیار زیادی از گاز، آب، برق و… است که صرف تولید یک بطری پلاستیکی می‌شود. به معنای تغییر اکوسیستم است. برای تولید یک کیلوگرم گوشت گاو، بیش از ۱۵۴۰۰ لیتر آب یا برای تولید یک کیلوگرم کره، بیش از ۵۵۰۰ لیتر آب مصرف می‌شود. به میزان تولید زباله‌هایمان بنگریم. منابعی که در طول هزاران و میلیون‌ها سال پدید آمده، در حال چپاول شدن است. واژگان از شرح فاجعه‌بار شتابِ نابودیِ این کره خاکی عاجز است.

کشورهای صنعتی و در حال توسعه در رقابت با یکدیگر بر سر افزایش تولید و بهره‌برداری از میادین مشترک نفت و گاز و یا در رقابت بر سر افزایش سهم خود در بازار انرژی، در حال نابودی این کره خاکی و آسیب‌های جبران‌ناپذیر بر تمامی جانداران آینده زمین هستند. افزایش تولید سوخت‌های فسیلی و ارزان‌تر شدن قیمت انرژی، سرمایه‌گذاری و تحقیقات را پیرامون انرژی‌های تجدیدپذیر غیراقتصادی کرده و به حاشیه می‌برد. رقابت‌های سیاسی و منطقه‌ای، و ناامنی‌هایی که شاهد آن هستیم، همگرایی و توافق دولت‌ها و سازمان‌ها در وضع قوانین سخت‌گیرانه‌ی محیط‌زیستی، کاهش تولید سوخت‌های فسیلی و انواع آلودگی‌ها و نظارت بر اجرای دقیق آن را سخت‌تر می‌کند.

علاوه بر این، محدودیت‌های فنی و اقتصادی و حتی سیاسی در کشورهای در حال توسعه، ناتوانی در کاهش آلاینده‌ها را در پی دارد. نمونه بارز آن را در صنایع گاز و پتروشیمی در پارس جنوبی به عنوان بزرگترین میدان گازی جهان می‌توان دید. حجم زیادی از گاز ورودی به پالایشگاه‌ها به دلایل ضعف‌های فنی و اقتصادی در طراحی، راه‌اندازی و بهره‌برداری، عدم آینده‌نگری و عدم ارتباط موثر با متخصصان دیگر کشورها و… سوزانده می‌شود که هم آلودگی هوا و پیامد‌های آن را در پی دارد و هم حجم بسیار زیادی از گاز دریافتی و نسبتاً پالایش‌شده سوازنده می‌شود.

اگر انسان‌ امروز دغدغه‌های محیط زیستی داشته باشد و بخواهد که بخشی از بار پیامدهای مصرف بی‌رویه انرژی و تولید آلودگی‌ها را بر دوش بکشد، بهبود وضعیت محیط زیست برای آیندگان دور از دهن نیست.

• 
  عادل شجاعی