همراه با معرفی هنرمندان عرصه موسیقی کنگان؛

نی انبان، موسیقی دیرپا در کنگان

به گزارش خبرنگار هفته نامه استانی ثلاث جنوب، موسیقی نی انبان، جزئی جدا نشدنی فرهنگ و هنر مردم شهرستان کنگان است.

    شهرستان کنگان دارای پیشینه ای فرهنگی و غنی است که در حوزه های مختلف مانند مرواریدی درخشان جلوه گری می کند.

  بخشی از فرهنگ غنایی کنگان  را موسیقی محلی نی انبان تشکیل داده است. نی انبان در زندگی و  شادی های مردم کنگان از ختنه سوران گرفته تا سر آب بردن داماد و  و‌دیگر مناسبت هاس شاد جریان داشته و دارد.

   بخشی از هویت فرهنگی کنگان، موسیقی محلی است.

  در ادامه ی مقدمه بالا، مطلبی برگرفته از کتاب  « همزاد با دریا » ، نوشته ی دکتر محمود ابراهیمی و دکتر حسن عبداللهی را می خوانید:

 ( صص ۵۸۶ الی ۵۸۸ )

موسیقی-  الف: ساز :

   « وقتی در مناطق جنوبی ایران سخن از ساز به میان می آید، بدون هیچ تردیدی همه اذهان متوجه نی انبان می شود. نی انبان یا به تلفظ محلی آن « هنبونه »  از سازهای محلی جنوب ایران و به ویژه استان بوشهر است. برخی معتقدند خاستگاه اصلی این ساز شهرستان کنگان می باشد. این ساز بادی از دیرباز طرفداران پر و پا قرصی داشته و هنرمندان زیادی در این عرصه به هنرنمایی پرداخته اند.

   هنرمندانی مانند: مرحوم سالم ابوالهبان (رنجبر ناتوان)، مرحوم مشهدی رمضان نظافت، مرحوم احمد خماس قاسمی، مرحوم غلام فرحی و حسن افروخ و دیگر نوازندگان کنگانی سبک های منحصربه فردی را در نواختن این ساز ایجاد کردند و سال ها دل عاشقان موسیقی اصیل را به وجد آوردند. این ساز محلی و شاد چنان جایگاهی را در بین مردم کنگان احراز کرده بود که عروسی و جشنی برپا نمی شد مگر اینکه همبونه زن محل و طبالان و تمبک زن های همراه او حاضر بودند و با نواختن این ساز، شادی و نشاط را در دل مردم محل ایجاد می کردند.

  هنرمندانی مثل: حیدر سلمانی، برادران ملاحی، هم اکنون به عنوان نوازندگان مطرح نی انبان کشور در در کنگان به هنرنمایی می پردازند[  مرحوم حسن افروخ( معروف به حسن خیّال) نیز جزء همین دسته از هنرمندانی بود که در این زمینه فعالیت داشت. مرحوم حسن افروخ اهل سیراف بود اما در جشن های کنگان و‌ بنک حضوری تقریبا دایمی و فعال داشت] . به ویژه حیدر سلمانی با گروه همنوایان ثلاث بندر کنگان، توانسته اند موفقیت های زیادی را در جشنواره های استانی کسب کنند تا آنجا که نوای ساز آن ها، بارها از صدا و سیمای سراسری پخش شده است.

  حسین سلمانی، قنبرنظافت، جمال نظافت، عبدالرسول اوس و سلبعلی سلمانی بانواختن  « دیره »  که نوعی « دف » می باشد ، همبونه حیدر سلمانی را همراهی می کنند و حسین حبشی تمبک زن و دمام نواز گروه است.

   نوازندگان کنگانی نی انبان خود را با نواهای متعدد و آهنگ های مختلف می نوازند که هر کدام اسمی دارد و به مهارتی بسیار نیازمند است. این آهنگ ها را  « مقام »  می گویند.

   در کنگان »مقام های: حاجیون، عربی، دوپا، سه پا، دستمالی، چوپی، چوپی ترکی، لنگاوی، خیالی، سحابی، مگامی و عسلاوی نواخته می شود و نوازندگان هر کدام بسته به مهارت خود و سلیقه و پسند شخصی در یک یا چند مقام متبحر و ماهر می شوند.

   اخیرا جوانان دیگری به نی انبان علاقمند شده اند  و در مجالس و محافل به نواختن نی انبان می پردازند. این جوانان هرچند هنوز به صورت حرفه ای و تمام وقت به این ساز نپرداخته اند  اما به نظر می رسد آینده درخشانی را در این عرصه در پیش رو دارند. »

به گزارش هفته نامه استانی ثلاث جنوب: در سال های اخیر با گسترش ارتباطات و تنوع علاقه مندی مردم به سازهای مختلف، آموزشگاه رودکی( با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) به مدیریت احمد حسینی، آموزشگاه سورنا به مدیریت طاها عمرانی( با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) و آموزشگاه آوای موسیقی( با مجوز فنی و حرفه ای)  که موسس آن رحیم پوردرخش است در کنگان به آموزش موسیقی می پردازند.

   آموزشگاه موسیقی رودکی با برگزاری کنسرت های متعدد اساتید و هنرجویان، نقش اساسی در فراگیری دانش موسیقی به شکل علمی در شهر کنگان و جنوب استان بوشهر داشته است.

رحیم پوردرخش، میثم فرخنده، حسین آذرطوس، عابد طهماسبی، محسن دژاهنگ، مجتبی منصوری، امین رحیمی، محمد احمدی، مجتبی قاسمی، علی پوردرخش جزو خوانندگان خوش صدای شهرستان کنگان می باشند.

  از بین این هنرمندان، رحیم پوردرخش به عنوان خواننده ای[کنگانی] در طی ادوار مختلف بیشترین حضور بر روی صحنه را داشته است.

شهر کنگان در سال های اخیر از حضور چهره های برجسته و ‌محبوب پاپ کشوری جهت اجرای کنسرت نیز بی نصیب نبوده است .

خوانندگانی چون : رضا صادقی، ایوان بند ، گروه آرش و مسیح ، فریدون آسرایی ،علیرضا طلیسچی، حمید هیراد، میثم ابراهیمی و حجت اشرف زاده از مهمترین آنان می باشند.

  انجمن موسیقی کنگان نیز با برگزاری شب های مختلف موسیقی به صورت کارگاهی و پلاتویی در زمینه ی سازهای مختلف ، در جذب علاقمندان به حوزه ی موسیقی بسیار تلاش نموده است .

در کنار هنرمندانی که در ابتدای متن به آنان  اشاره شد در زمینه نواختن  نی انبان می توان به جلیل ملاح کنگانی، حیدر سلمانی و امین احمدی اشاره کرد.  

گروه موسیقی ثلاث، گروه موسیقی حصیر و گروه موسیقی خیال بند ، در سال های گذشته در زمینه موسیقی بومی فعالیت و عملکرد بسیار خوبی داشته اند.

احمد حسینی به عنوان نوازنده پیانو، مهدی ناظمیان نوازنده تار، سه تار و کمانچه ، مهدی احمدی خواننده و نوازنده آکاردئون، مهدی پوردخش نوازنده گیتار الکترونیک، عبدالله بهرامی سنتور نواز و آقای ارشادی تنبک نواز خواننده به شمار می آیند.

از نوازنده های شاخص تمبک در کنگان می توان به احمد ملاح کنگانی، عبدالرسول اوس،  سلبعلی و حسین سلمانی (برادران حیدر سلمانی)، محمد قاسمی و شهاب اهلی که در نواختن سازهای کوبه ای تخصص دارد را می توان اشاره کرد.

سیما باقری و احمد شمس العلما و جلیل دشتی مطلق( که برای ایشان آرزوی سلامتی داریم) جزو ترانه سُرایان کنگان محسوب می شوند.

محمد چوری نیز به عنوان تنظیم کننده آهنگ و صدا می باشد.

همچنین از فرید تشانی و احسان طاهری می توان به عنوان برگزار کنندگان موفق حوزه ی اجرایی کنسرت در کنگان نام برد.

گفتنی است جای یک تحقیق گسترده که تمام جوانب موسیقی کنگان و هنرمندان این عرصه را بررسی و معرفی نماید، خالی است. ممکن است در میان اسامی که در بالا اشاره شد، اسم یک سری  از هنرمندان از قلم افتاده باشد که از محضر این بزرگواران پوزش می طلبیم //

گردآوری: مصطفی صفایی

.